Cách chữa viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi an toàn, hiệu quả

Đối mặt với viêm họng ở trẻ dưới 1 tuổi, cách tiếp cận an toàn và hiệu quả là ưu tiên hàng đầu. Bài viết này mang đến những cách chữa viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi bằng phương pháp tự nhiên và an toàn, nhằm giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh và bảo vệ sức khỏe nhạy cảm của bé yêu.

Nguyên nhân viêm họng ở trẻ dưới 1 tuổi

Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi có hệ miễn dịch còn non yếu, làm tăng nguy cơ mắc viêm họng. Việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp phụ huynh chăm sóc và phòng ngừa bệnh tốt hơn cho trẻ.

Trong giai đoạn này, hệ thống miễn dịch của trẻ vẫn đang trong quá trình phát triển và chưa hoàn thiện, do đó trẻ dễ bị nhiễm khuẩn. Vi khuẩn hoặc virus là nguyên nhân chính gây ra viêm họng, trong đó virus gây cảm lạnh thông thường là thủ phạm phổ biến nhất.

Môi trường sống cũng đóng một vai trò quan trọng. Trẻ dưới 1 tuổi thường xuyên tiếp xúc với nhiều yếu tố từ môi trường có thể gây kích ứng cho cổ họng, như khói thuốc lá, ô nhiễm không khí, hoặc thậm chí là lông thú cưng. Các yếu tố này không chỉ làm tăng nguy cơ viêm họng mà còn có thể gây ra các vấn đề hô hấp khác.

Ngoài ra, việc thay đổi thời tiết cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Sự thay đổi đột ngột từ thời tiết lạnh sang nóng hoặc ngược lại có thể làm trẻ dễ bị viêm họng do sự thay đổi nhiệt độ gây kích ứng đường hô hấp.

Vấn đề về dinh dưỡng cũng cần được chú ý. Dinh dưỡng không đầy đủ hoặc không phù hợp có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm họng.

Dấu hiệu nhận biết trẻ dưới 1 tuổi bị viêm họng

Hiểu rõ triệu chứng viêm họng ở trẻ dưới 1 tuổi là bước quan trọng để phụ huynh và người chăm sóc trẻ có thể nhận biết và điều trị kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến mà phụ huynh nên chú ý:

• Quấy khóc: Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi thường không thể bày tỏ cảm giác khó chịu của mình. Khóc lóc và quấy khóc có thể là dấu hiệu đầu tiên cho thấy trẻ đang cảm thấy không thoải mái.
• Khó khăn khi nuốt: Viêm họng có thể khiến trẻ gặp khó khăn khi nuốt, điều này thường dễ nhận biết qua việc trẻ từ chối ăn hoặc bú.
• Ho và thở khò khè: Trẻ có thể bắt đầu ho hoặc phát ra tiếng khò khè, đặc biệt khi nằm xuống.
• Sốt nhẹ: Sốt nhẹ là một triệu chứng thường gặp khi trẻ bị viêm họng, đặc biệt là trong trường hợp nhiễm trùng.
• Sưng tấy ở cổ: Sưng tấy ở vùng cổ, đặc biệt là ở các hạch lympho, cũng là dấu hiệu cần chú ý.
• Một số biểu hiện ít gặp hơn: Ù tai, đau nhức trong tai, chảy nước mũi, môi khô, lưỡi trắng, giọng khàn, trẻ mệt mỏi,…

Khi thấy trẻ xuất hiện những biểu hiện trên, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên nhi khoa hoặc bác sĩ chuyên khoa hô hấp sớm nhất để được thăm khám và có phương pháp điều trị kịp thời.

Cách chữa viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi dùng thuốc như thế nào?

Thường thì nguyên nhân khiến trẻ bị viêm họng là do virus gây ra, do vậy bệnh có thể khỏi sau 5-7 ngày mà không cần dùng thuốc. Theo các chuyên gia, việc điều trị viêm họng ở trẻ dưới 1 tuổi là tập trung làm giảm triệu chứng như đau họng, ho, sốt,… để giúp trẻ cảm thấy thoải mái dễ chịu. 

Tùy vào tình trạng sức khỏe của bé, bác sĩ có thể cân nhắc về việc dùng thuốc nhất là đối với trường hợp viêm họng do nhiễm khuẩn. 

Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng thuốc cho trẻ

Thuốc hạ sốt

Các chuyên gia khuyên cáo, nếu trẻ dưới 3 tháng tuổi bị viêm họng kèm theo sốt, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện khám càng sớm càng tốt. Còn với trẻ từ 3 tháng đến dưới 1 tuổi, khi trẻ sốt cao trên 38 độ cha mẹ hãy cho trẻ dùng thuốc hạ sốt theo liều lượng chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý sử dụng: Phụ huynh nên chọn thuốc hạ sốt dành riêng cho trẻ em và tuân thủ liều lượng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thông thường, Paracetamol là lựa chọn phổ biến vì tính an toàn và hiệu quả.

Cảnh báo: Không sử dụng Aspirin cho trẻ dưới 16 tuổi do nguy cơ gây ra hội chứng Reye, một tình trạng ảnh hưởng đến não và gan nghiêm trọng.

Thuốc kháng viêm

Nếu tình trạng viêm họng tiến triển nhanh, gây nguy hiểm cho bé thì bác sĩ có thể sẽ kê thuốc kháng viêm giúp giảm viêm và đau ở họng, làm giảm sưng và khó chịu cho trẻ. 

Chú ý: Sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, vì một số loại thuốc kháng viêm có thể không phù hợp với trẻ nhỏ.

Lưu ý: Cần theo dõi phản ứng của trẻ với thuốc để đảm bảo không có tác dụng phụ không mong muốn.

Thuốc kháng sinh 

Thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt trong trường hợp viêm họng do nhiễm khuẩn.

Chú ý: Việc sử dụng thuốc kháng sinh cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ để tránh kháng thuốc hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

Lưu ý: Không nên sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ khi không có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là trong trường hợp viêm họng do virus.

Cách chữa viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi không dùng kháng sinh

Khi chăm sóc trẻ dưới 1 tuổi bị viêm họng, việc lựa chọn phương pháp điều trị an toàn và phù hợp là rất quan trọng. Đối với những trẻ có triệu chứng nhẹ, việc áp dụng các biện pháp không dùng thuốc có thể là lựa chọn hiệu quả và an toàn. Dưới đây là các cách làm giảm triệu chứng viêm họng cho trẻ mà không sử dụng thuốc tây:

Phương pháp hạ sốt tự nhiên

Duy trì nhiệt độ phòng ổn định khoảng 21 – 22 độ C. Tránh tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao hoặc lạnh quá mức.

Mặc cho trẻ quần áo rộng rãi, thoáng mát, hạn chế sử dụng quần áo dày cộm. Chọn chất liệu vải thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt.

Cho trẻ uống nước thường xuyên hoặc bú nhiều lần để tránh mất nước. Khuyến khích uống nước hoa quả tự nhiên hoặc nước lọc đối với trẻ trên 6 tháng tuổi.

Chườm ấm hạ sốt cho trẻ. Áp dụng cho trẻ khi cần thiết để giảm nhiệt độ cơ thể một cách nhẹ nhàng. 

⇒ Cha mẹ có thể tham khảo: Hướng dẫn cách chườm hạ sốt cho trẻ chuẩn y khoa

Giảm ho, ngứa, đau rát cổ họng cho trẻ

Những triệu chứng khó chịu như ho, ngứa họng không chỉ ảnh hưởng đến việc ăn uống của trẻ mà chất lượng giấc ngủ cũng bị suy giảm. Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, bệnh có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Dưới đây là cách trị viêm họng cho bé bằng dân gian:

Lê hấp đường phèn

Lê hấp đường phèn không chỉ giúp giảm đau họng nhẹ nhàng mà còn cung cấp dưỡng chất cho trẻ. Cách chế biến đơn giản: cắt lê thành từng miếng nhỏ, hấp cùng đường phèn cho đến khi lê mềm và ngấm đường. Món này thích hợp cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.

Cháo tía tô

Cháo lá tía tô, khi kết hợp với các nguyên liệu như thịt gà hoặc cá, không chỉ làm dịu cổ họng mà còn bổ sung dưỡng chất cần thiết.

Lá hẹ chưng đường phèn

Mẹ cắt nhỏ lá hẹ cho vào bát và thêm 2-3 viên đường phèn hấp cách thủy trong vòng 10 phút. Mẹ có thể bảo quản trong tủ lạnh và cho bé uống ngày 2 lần.

Một số phương pháp khác như: trà gừng, siro húng chanh, các sản phẩm siro giảm ho chuyên biệt cho trẻ sơ sinh,… Lưu ý với trẻ dưới 1 tuổi cha mẹ tuyệt đối không được chữa viêm họng cho bé bằng mật ong

⇒ Cha mẹ có thể xem thêm: Chữa viêm họng cho bé không dùng kháng sinh

Một số lưu ý khi chữa viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi

Khi điều trị viêm họng cho trẻ dưới 1 tuổi, việc lựa chọn phương pháp an toàn và hiệu quả là hết sức quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết để đảm bảo rằng bé yêu của bạn nhận được sự chăm sóc tốt nhất:

• Tránh tự ý sử dụng kháng sinh: Kháng sinh không có tác dụng với viêm họng  không phải do vi khuẩn. Sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể gây ảnh hưởng đến  hệ miễn dịch của trẻ.
• Phương pháp điều trị tự nhiên: Có thể áp dụng các biện pháp tự nhiên như sử dụng mật ong (chỉ dành cho trẻ trên 1 tuổi), dung dịch muối sinh lý để làm sạch mũi và họng, hoặc sử dụng máy tạo ẩm để làm dịu cổ họng của bé.
• Chăm sóc tại nhà: Đảm bảo rằng trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ và uống đủ lượng nước cần thiết. Chế độ ăn uống cũng cần được chú ý, với thức ăn mềm và dễ nuốt.
• Theo dõi các triệu chứng: Quan sát sát các dấu hiệu cải thiện hoặc xấu đi. Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng hơn, cần liên hệ ngay với bác sĩ.

Cách chữa viêm họng cho trẻ sơ sinh tại nhà không chỉ đòi hỏi kiến thức y khoa mà còn cần sự nhẹ nhàng, kiên nhẫn và tình thương của cha mẹ và người chăm sóc. Qua bài viết này, hy vọng rằng quý phụ huynh đã có thêm thông tin hữu ích để chăm sóc trẻ một cách tốt nhất. Nếu cha mẹ có bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng liên hệ theo số hotline 1800 9229 (miễn cước phí) để được các Dược sĩ chuyên môn hỗ trợ tư vấn chi tiết hơn. 

Tài liệu tham khảo

Tác giả  Karen Gill, M.D (2023). What to Do When Your Baby Has a Sore Throat, healthline. Truy cập ngày 27/11/2023.