Chăm sóc mẹ sau sinh thường thế nào để nhanh hồi phục nhất?

Sau hành trình mang thai và vượt cạn, cơ thể người mẹ cần được chăm sóc đặc biệt để giúp mẹ hồi phục nhanh. Bài viết hôm nay sẽ thông tin đến bạn cách chăm sóc mẹ sau sinh thường và những lưu ý khi chăm sóc bà đẻ.

Chăm sóc bà bầu sau sinh thường cần chú ý những gì?

Sau khi từ bệnh viện về, gia đình cần quan tâm đến những vấn đề dưới đây khi chăm sóc mẹ sau sinh thường:

Dinh dưỡng sau sinh thường cho mẹ

Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh sẽ cần ăn đủ 4 nhóm chất là chất béo, chất đạm, tinh bột, vitamin và khoáng chất.

Những món ăn giúp lợi sữa như gà tiềm, cháo móng giò, cháo chân dê,… là những món mẹ sau sinh không nên bỏ qua nhưng cũng không nên ăn liên tục bởi sẽ dẫn tới tình trạng tăng cân mất kiểm soát.

• Những ngày mới sinh, thức ăn nhiều đạm và nhiều dầu mỡ mẹ không nên ăn nhiều.
• Mẹ nên uống nước ấm thay vì nước lạnh, và uống đủ 8 đến 10 ly nước mỗi ngày.
• Trong thực đơn nên có nhiều rau xanh để cơ thể phục hồi nhanh, cải thiện chất lượng sữa và ngừa táo bón.
• Mẹ cần kiêng nước ngọt, cà phê, trà.
• Bổ sung thêm các vi chất từ thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Bao gồm các vi chất như: sắt, canxi, DHA/EPA, kẽm, magie…

Theo dõi mạch, huyết áp, nhiệt độ

Khi chăm sóc me sau sinh, bên cạnh việc vệ sinh cá nhân hay chế độ dinh dưỡng, yếu tố thường bị các gia đình bỏ qua là các dấu hiệu sinh tồn của mẹ. Bao gồm nhiệt độ, mạch đập và huyết áp. Nếu mẹ không thể tự theo dõi thì có thể nhờ bác sĩ riêng hay sử dụng những dịch vụ chăm sóc sau sinh tại nhà để có thể kịp thời khắc phục các vấn đề về sức khỏe sau sinh con kịp thời.

Theo dõi sản dịch và co hồi tử cung

Thông thường, sản dịch của mẹ sinh thường sẽ có màu như kinh nguyệt rồi chuyển sang hồng nhạt, trong khoảng 7 ngày và sẽ hết hẳn sau 4 tuần. Mẹ nên theo dõi sản dịch để kịp thời phát hiện ra những bất thường về sản dịch sau sinh.

Nếu tử cung bị đau do co thắt, mẹ có thể dùng thuốc hoặc chườm đá để giảm đau.

Chăm sóc, vệ sinh tầng sinh môn 

Đây là điều quan trọng đối với với quy trình chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà, đặc biệt là mẹ sinh thường. Mẹ nên vệ sinh vùng kín bằng nước đun sôi để nguội, nhất là sau khi tiểu, đại tiện. Bên cạnh đó, mẹ cần rửa nhẹ nhàng, không thụt sâu vào trong và lau khô. Băng vệ sinh cũng nên được thay thường xuyên để tránh viêm nhiễm.

Theo dõi đại, tiểu tiện

Sau sinh mẹ có thể dễ bị bí tiểu hoặc tăng trương lực bàng quang. Tình trạng bí tiểu dễ xảy ra nếu thời gian chuyển dạ lâu hoặc khi sinh có can thiệp. Nếu bị bí tiểu lâu, mẹ có thể xoa nắn vùng bàng quang hoặc đi lại nhẹ nhàng.

Nếu mẹ bị táo bón sau sinh, hãy bổ sung thêm chất xơ hòa tan từ trái cây như táo, mận, rau xanh… và uống đủ nước, vận động nhẹ nhàng.

Chăm sóc vú

Việc cho con bú thường xuyên sẽ giúp mẹ tránh được tắc tia sữa, tụt núm vú… Để có đủ sữa cho con mẹ cần được nghỉ ngơi hợp lý, dinh dưỡng đầy đủ và tập cho con bú theo cữ.

Việc tắm gội

Nhiều người cho rằng, theo kinh nghiệm dân gian chăm sóc bà đẻ, phụ nữ sau sinh cần kiêng tắm 1 tháng. Điều này là hoàn toàn sai lầm. Bởi sau sinh cơ thể mẹ tiết ra nhiều mồ hôi nên cần được tắm rửa sạch sẽ hàng ngày. Việc lâu ngày không tắm sẽ dễ dẫn đến nhiễm khuẩn, nguy hiểm cho cả 2 mẹ con.

Những lưu ý cho mẹ khi tắm sau sinh là:

• Tắm nơi kín gió.
• Tắm nhanh, không tắm bồn.
• Nên tắm bằng nước ấm dù là mùa đông hay mùa hè.
• Lau người thật khô sau khi tắm.
• Mẹ không cần kiêng gội đầu nhưng sau khi gội phải sấy khô tóc.
• Đánh răng: Cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ để không bị sâu răng, tê buốt, viêm nướu.

Vận động sớm

Mẹ nên vận động nhẹ nhàng để tránh việc sản dịch bị ứ, tử cung co hồi khó và dễ dẫn đến nhiễm trùng huyết.

Ngoài ra, việc vận động nhẹ cũng giúp mẹ giảm bí tiểu, táo bón.

Những yếu tố khác

Ngoài những yếu tố trên, gia đình cần quan tâm, chăm sóc tinh thần của mẹ sau sinh để tránh căng thẳng, stress, trầm cảm sau sinh.

Việc thay đổi nội tiết trong quá trình mang thai cũng khiến mẹ xuất hiện mụn, thâm, nám. Do đó, mẹ có thể lựa chọn những sản phẩm lành tính để chăm sóc da.

Xem thêm: 3 dấu hiệu trầm cảm sau sinh mẹ không nên bỏ qua

Những lưu ý về sinh hoạt cho mẹ sau sinh thường

• Mẹ nên kiêng cữ, nghỉ ngơi ít nhất 6 tuần sau sinh.
• Tư thế nằm sau sinh thường nên là nằm ngửa hoặc nằm nghiêng để tránh ảnh hưởng tầng sinh môn và cần thay đổi tư thế thường xuyên.
• Tốt nhất nên kiêng quan hệ đến tháng thứ 3 sau khi sinh con.
• Mẹ nên chờ 2 năm sau khi rồi mới mang thai con tiếp theo thì tốt nhất cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Việc chăm sóc mẹ sau sinh thường là vô cùng cần thiết để phục hồi sức khỏe. Liên hệ 18009229 để được tư vấn thêm các vấn đề sức khỏe sau sinh.

Xem thêm: Mách mẹ cách giảm mỡ bụng sau sinh an toàn, hiệu quả

Tài liệu tham khảo

Recovery and Care After Delivery, Heathline, truy cập ngày 17/5/2023

Counselling for Maternal and Newborn Health Care: A Handbook for Building Skills., National Library of Medicine, truy cập ngày 17/5/2023