Viêm phổi thùy: Bệnh lý phổi nghiêm trọng, bạn cần hiểu rõ

Viêm phổi thùy là một bệnh lý phổi nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những điều cần biết về viêm phổi thùy, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị, cũng như cách phòng ngừa bệnh.

Viêm phổi thùy là gì? 

Viêm phổi thùy là tình trạng viêm nhiễm gây tổn thương tới các cấu trúc nhu mô trong phổi, bao gồm phế nang, túi phế nang, ống phế nang, mô liên kết và cả tiểu phế quản tận cùng.

Nguyên nhân gây ra viêm phổi thùy: 

• Vi khuẩn: Thường gặp nhất là phế cầu, cũng như các loại vi khuẩn khác như liên cầu, tụ cầu, hemophilus influenza,…
• Virus: Gồm cúm, sởi và ho gà..
• Các ký sinh trùng.

Ai có thể dễ dàng mắc phải bệnh?

Bệnh viêm phổi thùy thường tăng cao vào thời điểm giao mùa và trong thời tiết lạnh. Bên cạnh đó, cũng có một số nhóm đối tượng có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn người bình thường, bao gồm:

• Người cao tuổi;
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ;
• Người suy giảm miễn dịch;
• Người nghiện rượu hoặc thuốc lá;
• Người phải nằm lâu và điều trị dài ngày;
• Người mắc các bệnh phổi khác như COPD và hen phế quản;
• Người có các bệnh đường hô hấp trên như viêm mũi họng, viêm xoang, viêm amidan.

Cách nhận biết viêm phổi thùy ở trẻ em và người lớn

Viêm phổi thùy là một bệnh viêm nhiễm ở phổi do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Biểu hiện lâm sàng của bệnh ở trẻ em và người lớn có sự khác biệt. Dưới đây là cách nhận biết bệnh lý này ở hai đối tượng này:

Triệu chứng viêm phổi thùy ở trẻ em

Giai đoạn khởi phát:

• Sốt cao 39-40 độ C, thường kèm theo rùng mình và rét run.
• Ho khô, ít hoặc không có đờm.
• Cảm giác mệt mỏi, chán ăn, quấy khóc.
• Rối loạn tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy.
• Cơn co giật toàn thân ở một số trẻ nhỏ khi sốt cao.

Giai đoạn toàn phát:

• Sốt tiếp tục ở mức cao.
• Ho gia tăng, thường có đờm.
• Khó thở, thở nhanh và có tiếng rít.
• Tình trạng tím tái, đặc biệt ở mũi, môi và móng tay.
• Đau, tức vùng ngực.
• Khi khám lâm sàng, có thể nghe thấy tiếng rát ở phổi.

Triệu chứng viêm phổi thùy ở người lớn

Giai đoạn khởi phát:

• Sốt nhẹ hoặc có thể không rõ ràng, thường ở mức 37.5-38.5 độ C.
• Ho nhẹ, không nhiều đờm.
• Cảm giác mệt mỏi, yếu đuối.
• Đau nhức cơ thể, đặc biệt là vùng ngực khi hít thở.

Giai đoạn toàn phát:

• Sốt có thể tăng lên, đạt 39 độ C hoặc hơn.
• Ho có đờm, đôi khi đờm có dấu hiệu nhiễm trùng như màu xanh hoặc có máu.
• Khó thở rõ ràng, đặc biệt khi hoạt động.
• Đau ngực khi hít thở sâu hoặc ho.
• Cảm giác mệt mỏi gia tăng.

Viêm phổi thùy có nguy hiểm không?

Viêm phổi thùy là một bệnh lý nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ảnh hưởng đến sức khỏe

Bệnh có thể gây ra tổn thương cho phổi, ảnh hưởng đến khả năng trao đổi khí và làm suy giảm chức năng hô hấp.

Viêm nhiễm có thể lan rộng ra ngoài phổi, tác động đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Biến chứng của viêm phổi thùy

• Áp-xe phổi: Đây là một tình trạng tích tụ mủ trong phổi. Áp-xe phổi có thể cần phải được mổ để loại bỏ mủ.
• Viêm màng phổi: Bệnh có thể lan ra ngoài và gây viêm cho màng phổi, lớp màng bao quanh phổi.
• Sưng toàn thân: Một số bệnh nhân có thể phát triển tình trạng sưng toàn thân, một tình trạng viêm nghiêm trọng trên toàn cơ thể.
• Hội chứng hô hấp cấp: Đây là một tình trạng nguy hiểm khiến cho phổi không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể, có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
• Tổn thương phổi kéo dài: Bệnh lý này có thể để lại các tổn thương vĩnh viễn trên phổi, giảm chức năng hô hấp.
• Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn có thể lan vào dòng máu và gây ra nhiễm trùng huyết, một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong.
• Tổn thương các cơ quan khác: Nếu vi khuẩn lan ra khỏi phổi, chúng có thể gây nhiễm trùng ở các bộ phận khác của cơ thể, như tim, não, và xương.

Nguy cơ tử vong

Đối với những người có hệ thống miễn dịch yếu, trẻ em và người cao tuổi, bệnh lý này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong cao.

Ảnh hưởng lâu dài

Dù đã được điều trị, viêm phổi thùy có thể gây ra tổn thương lâu dài cho phổi và giảm chất lượng cuộc sống.

Tóm lại, viêm phổi thùy là một bệnh lý nguy hiểm và cần phải được chú ý. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cần tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Viêm phổi thùy có lây không?

Viêm phổi thùy thường do nhiễm khuẩn hoặc virus gây ra. Câu trả lời về việc viêm phổi thùy có lây không phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.

Viêm phổi thùy do nhiễm khuẩn

Một số vi khuẩn gây bệnh có thể lây truyền qua không khí, ví dụ như vi khuẩn gây ra viêm phổi do Streptococcus pneumoniae hoặc Mycoplasma pneumoniae.

Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp nhiễm khuẩn đều dễ lây lan. Ví dụ, viêm phổi thùy do nhiễm Legionella pneumophila (gây ra bệnh Legionnaires) thường không lây từ người này sang người khác.

Viêm phổi thùy do virus

Viêm phổi thùy do các virus như virus cúm, virus sởi hoặc virus viêm phổi cấp (RSV) thường dễ lây lan. Chúng có thể truyền từ người này sang người khác qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc tiếp xúc gần.

Phác đồ điều trị viêm phổi thùy

Phác đồ điều trị thường dựa vào nguyên nhân gây ra bệnh, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. 

Dưới đây là một phác đồ điều trị cơ bản cho viêm phổi thùy:

• Kháng sinh điều trị viêm phổi thùy: Là phương pháp điều trị chính cho viêm phổi thùy do vi khuẩn. Lựa chọn loại kháng sinh thường dựa vào loại vi khuẩn gây bệnh và kết quả xét nghiệm đờm hoặc mẫu mô.
  • Đối với viêm phổi thùy do vi khuẩn phế cầu, penicillin hoặc amoxicillin thường được sử dụng.
  • Các loại kháng sinh khác như macrolides (như azithromycin, clarithromycin) hoặc fluoroquinolones (như ciprofloxacin, levofloxacin) có thể được sử dụng cho những trường hợp khác hoặc đối với người bị dị ứng penicillin.
• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Paracetamol hoặc ibuprofen có thể được sử dụng để giảm sốt và giảm đau ngực.
• Hỗ trợ hô hấp: Trong trường hợp khó thở hoặc oxy trong máu giảm, bệnh nhân có thể cần được cung cấp oxy thông qua mặt nạ hoặc ống mũi.
• Chăm sóc tại nhà: Nghỉ ngơi, uống nhiều nước, và tránh tiếp xúc với khói thuốc là những khuyến nghị quan trọng.
• Điều trị biến chứng: Trong trường hợp phát triển biến chứng như áp-xe phổi, có thể cần phải thực hiện thủ thuật để loại bỏ mủ tích tụ.
• Theo dõi: Bệnh nhân nên được theo dõi định kỳ để đảm bảo rằng bệnh đang được điều trị hiệu quả và không có dấu hiệu của biến chứng.
• Vắc xin: Vắc xin có thể giúp phòng ngừa bệnh, đặc biệt trong những nhóm người có nguy cơ cao như trẻ em, người già và những người có hệ thống miễn dịch yếu.

Lưu ý: Trên đây chỉ là phác đồ điều trị cơ bản. Mỗi bệnh nhân có một phác đồ điều trị riêng biệt dựa trên tình trạng sức khỏe của mỗi người. Việc tư vấn và theo dõi bác sĩ là rất quan trọng trong quá trình điều trị.

Viêm phổi thùy điều trị bao lâu thì khỏi?

Thời gian điều trị bệnh còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, nguyên nhân gây ra và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

Viêm phổi thùy do vi khuẩn

Đối với hầu hết các trường hợp, kháng sinh thường được kê đơn trong khoảng 7-14 ngày. Bệnh nhân thường bắt đầu cảm thấy tốt hơn sau 48-72 giờ sử dụng kháng sinh. 

Viêm phổi thùy do virus

Viêm phổi do virus thường tự giảm đi sau 1-3 tuần. Tùy thuộc vào loại virus và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, một số người có thể cần nhiều thời gian hơn để hồi phục hoàn toàn.

Tình trạng nghiêm trọng

Khi bệnh chuyển nặng hoặc có các bệnh lý đi kèm khác có thể cần nằm viện để được theo dõi và điều trị. Thời gian nhập viện có thể kéo dài, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tốc độ phục hồi của bệnh nhân.

Điều quan trọng là ngay khi có dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh, bệnh nhân nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Các biện pháp phòng ngừa

Phòng ngừa viêm phổi thùy yêu cầu sự chú ý đến việc tăng cường sức khỏe tổng thể và tránh tiếp xúc với các nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số biện pháp giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả:

Vắc xin

• Vắc xin phòng viêm phổi: Được khuyến nghị cho trẻ em dưới 2 tuổi, người già từ 65 tuổi trở lên, và những người có bệnh lý nền như bệnh tim, bệnh phổi, tiểu đường hoặc hệ thống miễn dịch yếu.
• Vắc xin cúm hàng năm: Vì cúm có thể gây viêm phổi, việc tiêm vắc xin cúm hàng năm có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Hạn chế tiếp xúc

Tránh tiếp xúc với người bị bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là cúm và viêm phổi.

Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây.

Chăm sóc sức khỏe tổng thể

• Ăn một chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Ngủ đủ giấc.
• Hạn chế tiêu thụ rượu và thuốc lá.

Tránh hút thuốc lá

Hút thuốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi. Nếu bạn hút thuốc, hãy tìm cách từ bỏ. Tránh hít phải khói thuốc từ người khác cũng quan trọng.

Chăm sóc sức khỏe hô hấp

Đối với những người có bệnh lý hô hấp như hen suyễn, COPD, hãy tuân thủ đúng lịch trình điều trị và thăm khám định kỳ.

Thực hiện biện pháp an toàn

Tránh tiếp xúc với các chất độc hại và ô nhiễm không khí. Sử dụng khẩu trang khi cần thiết.

Tăng cường sức đề kháng

Sử dụng các bổ sung như vitamin C và zinc có thể giúp tăng cường sức khỏe và sức đề kháng của cơ thể.

Nhớ rằng bệnh có thể phát triển từ nhiều nguyên nhân khác nhau, do đó việc áp dụng được các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Với những thông tin hữu ích trong bài viết trên hy vọng sẽ giúp quý độc giả đã hiểu rõ bệnh lý viêm phổi thùy và biết cách phòng tránh và điều trị bệnh lý này. Để được dược sĩ chuyên môn tư vấn chi tiết hơn vui lòng liên hệ ngay tổng đài 1800 9229 (miễn cước phí).

Tài liệu tham khảo

Tác giả Vsevolod A. Zinserling (2022). Lobar (croupous) pneumonia: old and new data, pubmed. Truy cập ngày 05/08/2023.