Tai biến mạch máu não là gì? Làm sao để phòng tránh kịp thời?

Theo thống kê tai biến mạch máu não là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay. Vậy làm cách nào để phòng tránh được những biến chứng nguy hiểm do tai biến ở mạch máu não gây ra. Hãy cùng tìm hiểu ngay qua bài viết sau.

Tai biến mạch máu não là gì?

Tai biến mạch máu não hay còn là đột quỵ. Đây là bệnh lý gây ra bởi tình trạng không thể cung cấp máu cũng như oxy đến não khiến cho não bị mất chức năng một cách đột ngột. Chính vì vậy, đột quỵ xảy ra thường do mạch máu não bị vỡ hoặc bị tắc.

Theo thống kế của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 5 ở Hoa Kỳ. Hàng năm có tới 795.000 người Hoa Kỳ bị đột quỵ. Còn riêng tại Việt Nam, hàng năm có khoảng 200.000 người bị đột quỵ, có đến 100.000 người tử vong trong số đó (chiếm 50%).

Những triệu chứng thường gặp của tai biến mạch máu não

Việc mất lưu lượng máu đến não làm tổn thương các mô bên trong não, có thể khiến cơ thể gặp phải các triệu chứng sau:

Khó nói và khó hiểu những gì người khác đang nói, có thể dễ bị nhầm lẫn với việc bị nói ngọng, lời nói lắp bắp hoặc khó hiểu lời nói.

Tê hoặc tê mặt, cánh tay hoặc chân. Ngoài ra, có thể bị tê đột ngột, yếu hoặc tê liệt ở mặt, cánh tay hoặc chân. Tình trạng này thường chỉ ảnh hưởng đến một bên của cơ thể bạn. Cố gắng đồng thời nâng cả hai tay qua lên đầu. Nếu một cánh tay bắt đầu rơi xuống, bạn có thể bị đột quỵ.

Gặp phải vấn đề nhìn ở cả 2 mắt, bạn có thể đột ngột bị mờ hoặc thâm đen một hoặc cả 2 mắt.

Đau đầu: Hay bị đau đầu đột ngột, dữ dội không có nguyên nhân, có thể kèm theo nôn mửa, chóng mặt hoặc thay đổi ý thức.

Đi lại khó khăn: Dễ bị vấp ngã hoặc mất thăng bằng. Ngoài ra, có thể bị chóng mặt đột ngột hoặc mất khả năng phối hợp.

Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não

Theo nghiên cứu khoa học, có hai nguyên nhân dẫn đến đột quỵ là động mạch bị tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu.

Tai biến mạch máu não do thiếu máu cục bộ

Đây là loại đột quỵ phổ biến nhất, xảy ra khi các mạch máu của não bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn, làm giảm lưu lượng máu nghiêm trọng (thiếu máu cục bộ). Các mạch máu bị tắc nghẽn hoặc thu hẹp là do chất béo tích tụ trong mạch máu hoặc do cục máu đông, các mảnh vụn khác di chuyển qua dòng máu sau đó đọng lại trong các mạch máu trong não của bạn.

Tai biến mạch máu não do xuất huyết

Tai biến mạch máu não do xuất huyết xảy ra khi một mạch máu trong não của bạn bị rò rỉ hoặc vỡ. Xuất huyết não có thể do một số yếu tố nguy cơ, bệnh lý gây ảnh hưởng đến mạch máu của bạn. Dưới đây là một số yếu tố liên quan có thể gây ra xuất huyết não:

• Huyết áp cao gây kiểm soát.
• Chấn thương do tai nạn xe.
• Protein lắng đọng trong thành mạch máu
• Thừa cân, béo phì

Ngoài 2 nguyên nhân chính ở trên, đột quỵ còn có thể do bị gián đoạn tạm thời lưu lượng máu đến não, có thể kéo dài đến 5 phút, được gọi là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua.

===>>> Xem thêm: Chuyên gia cảnh báo những nguy cơ tiềm ẩn khi bị mỡ máu cao

Hậu quả nguy hiểm của việc bị đột quỵ

Ảnh hưởng của đột quỵ ở mỗi người là khác nhau dựa trên mức độ nghiêm trọng, vị trí và số lần đột quỵ. Như chúng ta biết, bộ não rất phức tạp. Mỗi khu vực của não chịu trách nhiệm cho một chức năng khác nhau. Khi một vùng não bị tổn thương do tai biến mạch máu não có thể gây ra một số hậu quả nghiêm trọng sau:

Một số bộ phận của cơ thể được điều khiển bởi vùng não bị thiếu máu có thể bị mất chức năng bình thường. Điều này có thể khiến người bị tai biến có nguy cơ bị một số vấn đề sau:

• Tê liệt hoặc mất khả năng vận động của cơ: Có thể bị liệt một bên cơ thể hoặc mất kiểm soát một số cơ, chẳng hạn như một bên mặt hoặc một bên cánh tay.
• Khó nói hoặc khó nuốt: Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến việc kiểm soát các cơ trong miệng và cổ họng, khiến bạn khó nói chuyện rõ ràng, nuốt hoặc ăn. Ngoài ra, bạn cũng có thể gặp khó khăn về khả năng nói hoặc hiểu giọng nói, đọc hoặc viết.
• Mất trí nhớ hoặc suy nghĩ khó khăn. Nhiều người đã bị đột quỵ thường bị mất trí nhớ. Ngoài ra, có thể gặp khó khăn trong việc suy nghĩ, lập luận, đưa ra phán đoán và hiểu các khái niệm.
• Gặp các vấn đề về tình cảm: Những người đã từng bị đột quỵ có thể gặp khó khăn hơn trong việc kiểm soát cảm xúc của mình, dễ bị trầm cảm.
• Đau đớn: Đau, tê hoặc các cảm giác bất thường khác có thể xảy ra ở các bộ phận của cơ thể bị ảnh hưởng bởi đột quỵ.
• Thay đổi về hành vi và khả năng tự chăm sóc bản thân: Những người đã từng bị đột quỵ có thể trở nên sống thu mình hơn. Chính vì vậy, họ có thể cần giúp đỡ trong việc chải chuốt và làm việc nhà hàng ngày.

Các phương pháp điều trị tai biến mạch máu não

Tùy thuộc vào các loại đột quỵ và tình hình của bệnh, để điều trị đột quỵ bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp sau:

• Thuốc chống tiểu cầu
• Thuốc làm tan huyết khối, phá vỡ các cục máu đông trong mạch máu não, ngăn chặn biến chứng tổn thương não.
• Phẫu thuật: Đặt stent đối với bệnh nhân có thành động mạch bị suy yếu.

Biện pháp phòng ngừa tai biến mạch máu não

Nếu để cơn tai biến xảy ra quá trình điều trị sẽ trở nên phức tạp và khó khăn hơn. Chính vì vậy, theo các chuyên gia cách tốt nhất để đối phó với bệnh này là sử dụng các biện pháp phòng ngừa:

• Kiểm soát huyết áp, loại bỏ yếu tố làm tăng nguy cơ bị đột quỵ.
• Giảm lượng cholesterol và chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống.
• Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ cho người hút thuốc và người không hút thuốc nhưng tiếp xúc với khói thuốc. Vì vậy, bỏ thuốc lá  giúp làm giảm nguy cơ đột quỵ.
• Quản lý bệnh tiểu đường, giữ ổn định lượng đường trong máu.
• Chế độ ăn nhiều rau xanh và trái cây.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Hạn chế uống rượu bia và các chất kích thích.
• Bổ sung thảo dược được nghiên cứu giúp tăng cường tuần hoàn các cơ quan trong cơ thể, phòng ngừa đột quỵ như huyết sâm, đinh lăng, xuyên khung, tô mộc,…

Với những thông tin hữu ích trong bài viết trên hy vọng sẽ giúp quý độc giả hiểu rõ về tai biến mạch máu não, từ đó biết cách phòng tránh hiệu quả và kịp thời. Để biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ tổng đài 18009229.

Nguồn tham khảo

Mary Ellen Ellis, (2018), Cerebrovascular Accident, healthline.com. Truy cập ngày 28/03/2021.