Ợ nóng khi mang thai là gì? Cách điều điều trị ợ nóng ở bà bầu

Ợ nóng khi mang thai là tình trạng đầy chướng bụng, với những cơn trào ngược mang theo cảm giác chua hoặc nóng rát. Đây là rối loạn của hệ thống tiêu hóa rất thường gặp trong thai kỳ, vậy nguyên nhân gây ợ nóng khi mang thai là gì? và làm thế nào để khống chế được tình trạng này? Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ trả lời giúp bạn.

Tổng quát về ợ nóng trong thai kỳ

Ợ nóng là tình trạng nóng rát khó chịu do acid dịch vị trào ngược lên thực quản. Khi bị ợ nóng, người bệnh sẽ thường sẽ thấy cảm giác đầy tức bụng, muốn ợ hơi. Triệu chứng ợ nóng rất ít khi xuất hiện đơn độc mà thường đi kèm với nhiều triệu chứng khác như: ợ chua, ăn uống khó tiêu, chán ăn, buồn nôn, và đau vùng thượng vị,…

Ợ nóng là một trong những triệu chứng thường gặp trong thời kỳ mang thai, bệnh có thể diễn ra ở bất cứ thời điểm nào. Tuy nhiên đa số tình trạng này sẽ diễn ra vào thời điểm giữa đến cuối của thai kỳ (từ khoảng tuần thứ 27 trở đi). 

Nguyên nhân gây ra tình trạng ợ nóng trong thai kỳ

Triệu chứng ợ nóng xuất hiện khi dịch vị dạ dày bị tăng tiết một cách quá mức. Khi gặp các yếu tố thuận lợi, các dịch chứa acid này sẽ trào ngược lên hệ thống thực quản gây ra những cơn nóng rát, ợ nóng. 

Phụ nữ mang thai là những đối tượng dễ gặp phải tình trạng này nhất. Nguyên nhân là do trong quá trình thai nghén, lượng progesterone trong cơ thể người mẹ tăng cao, khiến các bó cơ được thư giãn và thả lỏng, trong đó có van dạ dày cũng như hệ thống tiêu hóa. Hệ thống tiêu hóa được thư giãn sẽ làm thức ăn vận chuyển trong ruột chậm lại, gây ra các chứng đầy bụng, khó tiêu đi kèm với ợ nóng. Van dạ dày được thả lỏng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho dịch acid trào ngược lên thực quản. 

Ngoài ra khi thai nhi phát triển, tăng kích thước thì sẽ khiến hệ thống đường ruột, nhất là dạ dày bị chèn ép quá mức, từ đó khiến cho acid bị dồn ứ lên phía trên gây ra chứng ợ nóng. 

Những yếu tố nguy cơ có thể làm gia tăng nguy cơ gây ợ nóng là:

• Có tiền sử bệnh lý dạ dày từ trước đó.
• Thai nặng cân hoặc mang thai đôi.

==>> Xem thêm: Bà bầu bị đau lưng: lý do và một số cách giảm đau lưng khi mang thai

Biện pháp cải thiện tình trạng ợ nóng trong thai kỳ

Để cải thiện chứng ợ nóng khi mang thai bạn có thể thực hiện một số phương pháp sau:

Chia nhỏ bữa ăn

Không nên ăn quá no một lúc mà chỉ ăn lửng dạ, chia thành các bữa chính và bữa phụ, với khoảng cách các bữa nên đều nhau giữa các ngày. Việc chia nhỏ bữa ăn sẽ giúp thai phụ làm giảm tình trạng đầy tức bụng, khó chịu, và cải thiện được chứng ợ nóng.

Nếu bạn bị ốm nghén việc chia nhỏ bữa cũng sẽ làm giảm bớt tình trạng buồn nôn. 

Thay đổi thói quen ăn uống

Việc thay đổi những thói quen trong việc ăn uống hằng ngày có thể giúp bạn cải thiện chứng ợ nóng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Ăn chậm và nhai kỹ sẽ giúp thức ăn được tiêu hóa tốt hơn đồng thời giảm được gánh nặng lên hệ thống dạ dày. Hạn chế các loại thức uống chứa chất kích thích như chè, cà phê, sẽ giảm được tình trạng tăng tiết của acid dịch vị. Không ăn những loại thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ hay cay nóng, sẽ giúp thuyên giảm các triệu chứng của tình trạng ợ nóng.

Thay đổi tư thế khi ăn hoặc khi ngủ

Nếu ngồi thẳng khi ăn sẽ giảm bớt được áp lực lên dạ dày, và van của dạ dày từ đó sẽ giảm bớt tình trạng trào ngược và ợ nóng. Không nằm ngay sau khi ăn, điều này sẽ khiến thức ăn lưu thông kém, gây ra tình trạng chướng bụng.

Giữ đầu vai thẳng khi ngủ cũng hạn chế được phần nào tình trạng dịch vị dạ dày trào ngược lên trên.

Không nạp thức ăn trước khi đi ngủ

Nếu thực hiện việc chia nhỏ bữa ăn, thì bạn nên ăn một bữa trước khi ngủ khoảng 3 tiếng. Việc nạp thức ăn, nước,… vào thời điểm trước khi đi ngủ sẽ làm mất nhịp sinh học vốn có của dạ dày, khiến việc tiêu hóa thức ăn trở nên khó khăn hơn. Nạp thức ăn, đồ uống trước khi đi ngủ còn khiến chất lượng giấc ngủ của bạn bị suy giảm.

Không sử dụng thuốc lá trong thời gian mang thai

Hút thuốc lá trong thai kỳ không chỉ gây ra nhiều tác động xấu đến sức khỏe của thai nhi mà còn cho cả người mẹ. Nicotin trong khói thuốc sẽ khiến tâm vị bị co thắt thất thường, đồng thời nó còn làm giảm cung lượng máu, khiến cho dạ dày không thể sản sinh được chất nhầy nội sinh. Từ đó dẫn đến các vấn đề của dạ dày như trào ngược, ợ hơi, ợ nóng.

Hút thuốc còn có thể gây ra nhiều biến cố sản khoa nghiêm trọng như: đẻ non, thai bị chết đột ngột, vỡ ối sớm.

Tránh xa rượu bia

Khi rượu bia, các loại đồ uống có cồn được nạp vào cơ thể sẽ khiến dịch acid dạ dày tăng tiết, gây kích ứng niêm mạc dạ dày và tạo thành những cơn đau dạ dày, ợ nóng hay ợ chua.

Ở thai phụ việc uống rượu bia khi mang thai không chỉ làm tăng những cơn ợ nóng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của thai nhi.

Bạn cần gặp bác sĩ, hoặc thăm khám khi nào?

Khi nào chứng ợ nóng khi mang thai cần phải đi thăm khám? Thai phụ cần đi gặp bác sĩ hoặc thăm khám khi các triệu chứng bệnh không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu nặng hơn. Hoặc khi đã thay đổi việc ăn uống, và thói quen khi ngủ nghỉ nhưng vẫn không có tiến triển. Nếu xuất hiện một trong những dấu hiệu sau bạn cần đi gặp bác sĩ ngay:

• Ăn uống khó, người mệt mỏi, sút cân. 
• Tình trạng đau thượng vị trở nặng. 

Sử dụng thuốc cho thai phụ để điều trị ợ nóng

Bác sĩ sẽ hỏi về tình trạng bệnh cũng như triệu chứng của bạn, và sẽ chỉ định sử dụng thuốc khi cần thiết. Trong trường hợp phải can thiệp điều trị bằng thuốc, thì bạn cần phải tuân thủ lời dặn của bác sĩ, không tự ý dùng hoặc ngừng thuốc. 

Dưới đây mà một số thuốc mà mẹ bầu có thể sử dụng trong thai kỳ:

• Các thuốc kháng tiết acid dịch vị: thuốc kháng Histamine H2 (cimetidin, ranitidine…).
• Thuốc ức chế bơm proton (esomeprazol, omeprazol,…). Về mặt lâm sàng, khi sử dụng thuốc này cho phụ nữ có thai không thấy có dấu hiệu gây dị tật thai hay ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người mẹ. Do đó những thuốc này có thể cân nhắc sử dụng trong thai kỳ khi thật cần thiết.

Không sử dụng Domperidon trong thời kỳ mang thai, Domperidon có tác dụng làm giảm cơn buồn nôn và tình trạng đầy tức bụng, tuy nhiên nó lại gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến thai phụ.

==>> Xem thêm: Bà bầu bị chuột rút: Nguyên nhân, biểu hiện, cách xử trí và phòng ngừa

Cách điều trị ợ nóng không dùng thuốc 

Để đảm bảo an toàn trong giai đoạn mang thai, chỉ nên sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết và có sự chỉ định từ bác sĩ điều trị. Nếu bạn bị chứng ợ nóng thai kỳ bạn có thể thử một số biện pháp dân gian sau:

• Sử dụng nha đam và mật ong: Mật ong có tác dụng kháng viêm mạnh, sát trùng tại chỗ, khi kết hợp với nha đam sẽ giúp cải thiện chứng ợ nóng thai kỳ.
• Dùng nghệ với sữa chua: Curumin có trong nghệ sẽ giúp cải thiện hệ thống tiêu hóa và giúp nhanh lành vết loét ở dạ dày. Kết hợp nghệ với sữa chua không chỉ bổ sung lợi khuẩn tiêu hóa mà còn ngăn được chứng ợ nóng hoành hành.

Ợ nóng khi mang thai là một tình trạng vô cùng khó chịu, để cải thiện được tình trạng này bạn cần phải giảm thiểu được các yếu tố gây bệnh cũng như thay đổi thói quen trong việc ăn uống. Nếu bệnh trở nặng cần phải đi thăm khám để tìm ra được nguyên nhân cũng như có được phương án điều trị tối ưu. Hãy để lại thông tin liên hệ hoặc gọi tới số 1800 9229 để được giải đáp bất kỳ thắc mắc trong thai kỳ.

Tài liệu tham khảo

1. Heartburn During Pregnancy, nguồn WedMD, truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2022.

2. Your Guide to Heartburn/GERD, nguồn WedMD, truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2022.