Dậy thì là giai đoạn phát triển quan trọng ở nữ giới, trong giai đoạn này, hiện tượng rối loạn kinh nguyệt là hoàn toàn bình thường. Vậy có cách nào để điều hòa kinh nguyệt tuổi dậy thì không? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Dược phẩm Tín Phong nhé.
Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì là gì?
Kinh nguyệt là hiện tượng bong lớp niêm mạc tử cung và đào thải ra ngoài qua âm đạo do sự thay đổi nồng độ hormon của cơ thể. Quá trình này có tính chất chu kỳ hàng tháng, độ tuổi bắt đầu có kinh ở nữ giới là tuổi dậy thì, thường rơi vào khoảng 12 tuổi. Tuy nhiên, kỳ kinh đầu tiên có thể bắt đầu từ khi trẻ mới 8 tuổi hay muộn hơn, lúc 16 tuổi.
Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì là sự thay đổi bất thường của kỳ kinh nguyệt ở nữ giới như số ngày kinh không đều, lượng máu kinh quá ít hoặc quá nhiều,… Biểu hiện rối loạn kinh nguyệt của mỗi người thường không giống nhau hoàn toàn, tuy nhiên có một số đặc điểm cụ thể như:
- Kỳ kinh nguyệt đầu tiên chỉ kéo dài trong vài ngày, lượng máu kinh tương đối ít, đôi khi chỉ là những vệt máu. Kỳ kinh nguyệt tiếp theo có thể sẽ đến muộn hơn, cách lần đầu tiên 35-40 ngày, thậm chí có thể lên tới 2 tháng.
- Khoảng cách của chu kỳ kinh nguyệt không đều. Thông thường, kỳ kinh nguyệt ở nữ giới sẽ dao động từ 28 – 32 ngày. Tuy nhiên ở bạn nữ đang tuổi dậy thì, có thể xuất hiện tình trạng 2-3 tháng mới có kinh một lần hoặc trong một tháng xuất hiện kinh 2-3 lần.
- Thông thường lượng máu kinh ở nữ giới sẽ rơi vào khoảng 50-60ml. Trong trường hợp rối loạn kinh nguyệt, lượng máu kinh có thể rất thấp, chỉ khoảng 20-30ml hoặc ra quá nhiều hơn 80ml và kéo dài.
- Cơn đau bụng kinh dữ dội đi kèm với các triệu chứng như: mệt mỏi, đau lưng, buồn nôn,…
- Máu kinh có màu sắc lạ, có thể có màu nâu đen hoặc đen, vón thành cục máu đông. Trường hợp thấy máu kinh có màu bất thường, bố mẹ nên đưa bé đi khám sớm do đây là những dấu hiệu của bệnh phụ khoa.
Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới nói chung, tuổi dậy thì nói riêng. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này là do:
Sự thay đổi nồng độ hormon
Ở giai đoạn dậy thì, cơ thể bạn gái vẫn đang trong quá trình phát triển, cơ quan sinh dục vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, nồng độ hormon chưa ổn định dẫn tới sự hoạt động thất thường của buồng trứng. Trứng không rụng hoặc không phóng noãn khiến cho chu kỳ kinh nguyệt không đều.
Stress
Tuổi dậy thì là giai đoạn biến đổi mạnh về tâm sinh lý ở nữ giới. Đây cũng là giai đoạn bạn nữ chịu nhiều áp lực từ vấn đề học hành, thi cử nên dễ rơi vào trạng thái stress kéo dài. Stress khiến cho nhiều bạn bị rối loạn kinh nguyệt, mất kinh kéo dài.
Ngoài ra, một số bạn nữ lần đầu tiên có kinh sẽ có cảm giác hoang mang, chưa chuẩn bị sẵn sàng tâm lý với những thay đổi lớn trong cơ thể. Việc làm quen với kỳ kinh nguyệt đến hàng tháng giúp bạn nữ cảm thấy thoải mái hơn, từ đó cũng giúp kỳ kinh trở nên đều đặn hơn.
Thói quen ăn uống, sinh hoạt
Những thói quen ăn uống không tốt ở tuổi dậy thì như: bỏ bữa, nhịn ăn, ăn nhiều đồ dầu mỡ, đồ cay nóng,… khiến cơ thể mất cân bằng dinh dưỡng, thiếu chất dẫn đến suy nhược, kinh nguyệt không đều.
Việc tập thể dục thể thao quá mức cũng có thể khiến bạn gái mất kinh trong thời gian dài, thời gian hành kinh giảm xuống đáng kể. Tốt nhất, bố mẹ nên hướng dẫn con lựa chọn những môn thể thao phù hợp, có chế độ ăn uống, tập luyện vừa sức, tránh ảnh hưởng đến kỳ kinh nguyệt.
Bệnh phụ khoa
Rối loạn kinh nguyệt có thể là biểu hiện của các bệnh lý phụ khoa như: buồng trứng đa nang, viêm âm đạo,…Một số dấu hiệu cho thấy bé gái có thể bị buồng trứng đa nang như: da nhờn, nhiều mụn trứng cá, tâm trạng thay đổi thất thường, dễ tăng cân,… Nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường, bố mẹ nên đưa bé đi khám sớm để xác định nguyên nhân, từ đó có hướng can thiệp, điều trị kịp thời.
Biện pháp điều hòa kinh nguyệt tuổi dậy thì bạn gái nên biết
Việc xác định được nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt giúp bạn gái có những biện pháp điều hòa kinh nguyệt phù hợp. Dưới đây là một số cách mà bạn có thể áp dụng:
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh
Một trong những cách đơn giản, dễ áp dụng nhất để điều hòa kinh nguyệt tuổi dậy thì chính là xây dựng một chế độ ăn khoa học, cung cấp đầy đủ dưỡng chất. Điều này không chỉ giúp cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt mà còn tăng cường sức khỏe toàn thân, thúc đẩy sự phát triển toàn cơ thể, nâng cao khả năng miễn dịch.
Một chế độ ăn uống phù hợp để điều hòa kinh nguyệt cho bạn nữ nên bao gồm:
- Nên ăn nhiều những thực phẩm giàu sắt như: thịt bò, thịt gà, thịt lợn, gan, hạt óc chó, củ cải,…Những thực phẩm này giúp tăng cường tái tạo hồng cầu, giảm tình trạng thiếu máu do rong kinh kéo dài.
- Nên bổ sung thêm rau xanh, các loại quả, ngũ cốc,… vào chế độ ăn, đặc biệt là đậu nành do trong đậu nành có chứa hoạt chất giúp tăng cường nội tiết tố nữ.
- Nên uống đủ 2 – 2,5 lít nước lọc mỗi ngày. Việc uống đủ nước giúp cơ thể loại bỏ độc tố, tăng cường vận chuyển chất dinh dưỡng đến các cơ quan. Bên cạnh đó, uống nhiều nước còn giúp tăng lượng máu kinh, cải thiện tình trạng ra ít máu kinh.
- Nên hạn chế sử dụng cà phê, trà xanh, các chất kích và những thực phẩm cay nóng, đồ ăn chế biến sẵn.
- Nên ăn đủ 3 bữa mỗi ngày, đúng giờ, tránh bỏ bữa, nhịn ăn.
⇒ Xem thêm: Chế độ ăn điều hòa kinh nguyệt không phải ai cũng biết
Thay đổi thói quen sinh hoạt
Tình trạng căng thẳng tâm lý, stress kéo dài là một trong những nguyên nhân chính gây ra hiện tượng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì. Chính vì vậy, bên cạnh việc thay đổi chế độ ăn uống, bạn gái nên duy trì một chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, tránh tình trạng căng thẳng kéo dài.
- Nên ngủ đủ 7-8 giờ mỗi ngày, hạn chế việc thức quá khuya, tránh sử dụng các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ để dễ vào giấc ngủ.
- Nên luyện tập thể dục thể thao khoảng 30-45 phút mỗi ngày và tập luyện những môn thể thao nhẹ nhàng như: chạy bộ, bơi lội, bóng chuyền, bóng rổ,…
Giữ vệ sinh sạch sẽ vùng kín
Khi bước vào độ tuổi dậy thì, bạn gái chưa thật sự có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc vùng kín. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho không ít trường hợp mắc các bệnh phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung,….
Một số lưu ý mà các bạn gái có thể tham khảo giúp “cô bé” luôn khỏe mạnh như:
- Vệ sinh vùng kín hàng ngày từ 1-2 lần với nước sạch hoặc bằng các dung dịch vệ sinh phụ nữ có pH dịu nhẹ.
- Thay quần lót hàng ngày, giặt quần lót riêng với quần áo, phơi dưới nắng để tiêu diệt hết các vi khuẩn, vi rút gây bệnh.
- Khi vệ sinh vùng kín, tránh thụt rửa quá sâu để tránh vi khuẩn, virus, nấm có thể xâm nhiễm vào âm đạo.
- Trong những ngày hành kinh, nên thay băng vệ sinh mỗi 4-5 giờ, kể cả khi lượng máu kinh ít.
- Mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, tránh mặc đồ quá chật, đồ bó sát, ẩm ướt gây ngứa vùng kín.
Sử dụng thảo dược tự nhiên để hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt tuổi dậy thì
Theo Đông y, có nhiều vị dược liệu tự nhiên có thể giúp hỗ trợ điều hòa chu kì kinh ở nữ giới:
- Ngải cứu: Ngải cứu có tác dụng thông huyết, tán hàn, hoạt huyết, từ đó giúp làm giảm đau bụng kinh, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
- Ích mẫu: Giúp tăng cường lưu thông khí huyết, làm đẹp da, bổ máu, làm sạch dịch tử cung, điều hòa kinh nguyệt, giúp chu kỳ kinh đều đặn hơn với các trường hợp không hoặc ít ra máu, chu kỳ kinh quá dài.
- Xuyên khung: Xuyên khung được sử dụng trong nhiều bài thuốc với mục đích điều kinh, hoạt huyết, bổ máu, tốt cho phụ nữ rối loạn kinh nguyệt, đau bụng khi đến tháng.
- Thục địa: Thục địa giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm tình trạng suy nhược cơ thể và điều hòa kinh nguyệt.
- Hương phụ: Hương phụ có vị đắng, hơi ngọt, tính bình, có khả năng hành khí, điều kinh, giảm đau nên được dùng trong điều trị kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh, ăn uống kém, đau dạ dày.
- Đương quy: Đương quy thường được dùng với mục đích bổ máu, điều trị tình trạng thiếu máu, tăng cường lưu thông máu, nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể.
⇒ Xem thêm: Mẹo điều hòa kinh nguyệt bằng phương pháp dân gian mà bạn không thể bỏ qua
Như vậy, có khá nhiều biện pháp giúp điều hòa kinh nguyệt tuổi dậy thì mà bạn gái có thể áp dụng. Nếu có thắc mắc, hãy liên hệ với đội ngũ Dược sĩ chuyên môn của chúng tôi qua hotline 1800 9229 để được giải đáp sớm nhất.
Nguồn tham khảo
Menstruation in Girls and Adolescents: Using the Menstrual Cycle as a Vital Sign. American College of Obstetricians and Gynecologists. Truy cập ngày 15/06/2023.