Hướng dẫn cách chườm hạ sốt cho trẻ chuẩn y khoa

Sốt là một triệu chứng phổ biến ở trẻ nhỏ, thường xuất hiện khi hệ miễn dịch của bé đang chiến đấu với vi khuẩn hoặc virus gây bệnh. Một trong những phương pháp truyền thống được sử dụng để hạ sốt cho trẻ là chườm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách chườm hạ sốt cho trẻ một cách hiệu quả và an toàn.

Khi trẻ bị sốt chườm nóng hay lạnh?

Một sai lầm phổ biến mà nhiều bậc cha mẹ thường mắc phải khi hạ sốt cho trẻ đó là thực hiện chườm lạnh thay vì sử dụng khăn ấm để chườm. Để hiểu được khi nào nên chườm ấm và khi nào nên chườm lạnh, chúng ta cần hiểu sự khác nhau giữa hai phương pháp này.

Chườm lạnh gây co mạch máu, làm đóng các lỗ chân lông, từ đó làm giảm quá trình thoát nhiệt của cơ thể. Trong khi đó, chườm ấm có tác dụng làm  tăng cường tuần hoàn máu. Thường thì chườm nóng được áp dụng khi muốn hạ sốt.

Một trong những nguyên nhân gây sốt cho trẻ là do trẻ bị lạnh đột ngột, làm co mạch máu và làm giảm lưu lượng máu lưu thông. Chính vì vậy, chườm nóng có tác dụng làm giãn các lỗ chân lông trên cơ thể, giãn nở các mạch máu ở vùng ngoại vi, giúp cơ thể tản nhiệt và từ đó giảm sốt.

Tuy nhiên, khi trẻ bị sốt, chườm lạnh sẽ khiến trẻ cảm thấy khó chịu hơn. Nhiều cha mẹ bị hiểu lầm trong định nghĩa “lau mát hạ sốt” cho trẻ là sử dụng khăn lạnh để lau. Một số mẹ thậm chí sử dụng nước đá để chườm trực tiếp lên cơ thể trẻ, điều này có thể gây bỏng lạnh và nguy hiểm cho hệ hô hấp của trẻ. Lau mát hạ sốt đúng cách là sử dụng khăn ấm để làm mát, giúp trẻ hạ sốt nhanh chóng. 

Tóm lại, chườm lạnh không phải là phương pháp hiệu quả để giảm sốt cho trẻ. Thay vào đó, chúng ta nên áp dụng phương pháp chườm ấm để giúp trẻ thoải mái hơn và hạ sốt. Tuy nhiên, hãy luôn nhớ kiểm tra nhiệt độ nước để đảm bảo an toàn cho trẻ.

5 vị trí chườm hạ sốt cha mẹ cần biết 

Khi chườm hạ sốt cho trẻ, có một số vị trí quan trọng mà cha mẹ cần biết để đạt hiệu quả tốt. Dưới đây là 5 vị trí chườm hạ sốt mà cha mẹ hãy lưu ý:

• Trán: Chườm hạ sốt ở vùng trán giúp làm giảm nhiệt độ cơ thể nhanh chóng. Bạn có thể dùng khăn thấm nước ấm để chườm nhẹ nhàng lên trán của trẻ.
• Nách: Vùng này có mật độ mạch máu cao, giúp hạ nhiệt độ nhanh chóng. Vì vậy, chườm hạ sốt ở vùng nách cũng là một vị trí rất hiệu quả.
• Bẹn: Chườm hạ sốt ở vùng bẹn, hay còn được gọi là vùng đùi trong, cũng có tác dụng làm giảm nhiệt độ cơ thể. Hãy chườm nhẹ nhàng từ gốc đùi đến hông bằng khăn ấm để hạ nhiệt vùng này.
• Lòng bàn tay: Chườm hạ sốt ở lòng bàn tay là một vị trí khác giúp làm giảm nhiệt độ. 
• Lòng bàn chân: Chườm hạ sốt ở bàn chân cũng rất hiệu quả. Bạn có thể chườm từ gót chân lên đầu ngón chân. Điều này giúp trẻ làm dịu và hạ nhiệt độ cơ thể cho trẻ.

Hướng dẫn cách chườm ấm hạ sốt cho trẻ

Khi trẻ bị sốt, việc chườm ấm có thể giúp hạ nhiệt độ cơ thể một cách nhanh chóng và hiệu quả. Đây là một phương pháp tự nhiên và an toàn, nhưng để đạt được kết quả tốt nhất, cha mẹ cần thực hiện đúng cách. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách chườm ấm cho trẻ nhỏ khi bị sốt. Và cách chườm hạ sốt cho trẻ sơ sinh cung được thực hiện tương tự phương pháp này:

Chuẩn bị:

• Hãy chuẩn bị một nhiệt kế để đo nhiệt độ cơ thể của trẻ. Điều này giúp bạn theo dõi sự thay đổi nhiệt độ và đảm bảo an toàn cho bé.
• Chuẩn bị sẵn 5 chiếc khăn mặt có khả năng thấm hút tốt. Khăn này sẽ được sử dụng để lau và chườm cho trẻ.
• Pha một chậu nước ấm. Bạn có thể kiểm tra độ nóng bằng nhiệt kế chuyên dụng đo nước hoặc nhúng khuỷu tay vào chậu nước và cảm nhận sự ấm áp như khi tắm cho em bé.
• Trước khi chườm, hãy giảm lượng quần áo cho bé và đặt bé ở một phòng thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp và gió lạnh.

Tiến hành chườm:

• Trước khi bắt đầu, hãy vệ sinh tay sạch sẽ để đảm bảo an toàn vệ sinh.
• Lấy một khăn nhỏ và nhúng vào chậu nước ấm, sau đó vắt ráo để loại bỏ nước thừa. Khăn nên ẩm ướt nhưng không quá đọng nước.
• Bắt đầu lau nhẹ nhàng toàn bộ cơ thể của trẻ bằng khăn ấm. Hãy tập trung lau ở 5 vị trí: trán, nách, bẹn, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Đặc biệt, hãy đặt khăn ấm lên hõm nách, bẹn và trán của trẻ.
• Khi khăn không còn ấm, hãy nhúng lại vào chậu nước ấm và tiếp tục quá trình lau như trên. Lặp lại quá trình này cho đến khi nhiệt độ của bé hạ và bé cảm thấy thoải mái hơn.
• Sau khi chườm hạ sốt cho trẻ, cha mẹ nhớ dùng khăn lau khô lại cho bé. Tránh trường hợp bé bị nhiễm lạnh ngược trở lại.

⇒ Bạn có thể tham khảo thêm: Những nguyên tắc để trẻ sơ sinh nằm điều hòa không bị ốm

Lưu ý quan trọng khi chườm hạ sốt cho trẻ

Khi chườm hạ sốt cho bé, có những lưu ý quan trọng sau đây mà cha mẹ cần nhớ: 

• Không ủ khăn, chăn kín khi trẻ đang sốt. Hãy để trẻ mặc những chất liệu quần áo thoáng, thấm và thoát mồ hôi tốt.

• Tránh tuyệt đối chườm lạnh khi trẻ bị sốt. Điều này chỉ khiến bít tắc lỗ chân lông trên da trẻ và làm nhiệt độ cơ thể trẻ tăng hơn.
• Luôn luôn đảm bảo nhiệt độ nước chườm cho trẻ phải đủ ấm. Nếu nước trong chậu trở nên nguội, hãy thêm nước nóng hoặc chuẩn bị một chậu nước ấm mới.
• Sau khoảng 15-30 phút chườm, hãy sử dụng nhiệt kế để đo lại thận nhiệt cho trẻ. Nếu nhiệt độ đã giảm xuống dưới 37,5 độ C, bạn có thể dừng quá trình chườm.
• Trong quá trình chườm, hãy chú ý lau nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh có thể làm đau hoặc gây kích ứng da cho trẻ.
• Nếu thân nhiệt của trẻ vẫn không hạ sau khi chườm, hoặc nếu bé sốt trên 38,5 độ hãy sử dụng kết hợp thuốc hạ sốt để giúp trẻ hạ sốt nhanh hơn.
• Hãy thường xuyên cho trẻ uống đủ nước, vì khi sốt cao, cơ thể thường mất nước. 

Cha mẹ hãy lưu ý rằng, nếu sau khi chườm và dùng thuốc hạ sốt mà nhiệt độ cơ thể của bé vẫn cao, hãy đưa bé đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị thích hợp. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về cách chườm hạ sốt cho trẻ, cha mẹ vui lòng liên hệ với số hotline 0973732486 hoặc tổng đài 18009229 (miễn cước phí) để được các dược sĩ chuyên môn tư vấn chi tiết hơn.

Tài liệu tham khảo

Tác giả Mia Armstrong, MD (2023). How to Safely Bring Down a Fever in a Baby, healthline.com. Truy cập ngày 05/06/2023.