Ho kích ứng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Ho kích ứng là một vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người gặp phải. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về ho kích ứng, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả để giảm nhẹ tình trạng này.

Ho kích ứng là gì?

Ho kích ứng là một loại ho phản xạ phòng vệ của hệ hô hấp trước các tác nhân kích thích từ môi trường xung quanh. Khi tiếp xúc với các tác nhân như phấn hoa, bụi, hóa chất hoặc lông động vật, hệ thống hô hấp sẽ phản ứng lại bằng cách ho để loại bỏ những chất kích thích này ra khỏi cơ thể.

Một số nguyên nhân chính gây ho kích ứng

Ho kích ứng có thể phát sinh do yếu tố di truyền, và nguyên nhân này thường xảy ra ở nhiều người. Nếu trong gia đình có người mắc ho kích ứng, khả năng bị bệnh này của các thành viên khác trong gia đình cũng tăng lên. Yếu tố di truyền ảnh hưởng đến khả năng phản ứng của hệ miễn dịch với các chất kích ứng từ bên ngoài.

Tuy nhiên, không phải ai cũng bị ho kích ứng do yếu tố di truyền. Ngoài di truyền, nguyên nhân phổ biến khác là do dị ứng. Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi, một số thức ăn và lông thú cưng cũng có thể kích thích phản ứng ho.

Phấn hoa có kích thước siêu nhỏ, có thể bay lơ lửng trong không khí và lan tỏa khắp nơi. Khi tiếp xúc với cổ họng, phấn hoa gây kích ứng và dẫn đến triệu chứng ho kích ứng kéo dài. 

Hít phải lông thú cũng có thể gây ra phản xạ ho kích ứng phế quản. Ngay cả khi không tiếp xúc trực tiếp với thú cưng, lông thú có thể bám vào đồ vật, quần áo, sofa và thảm. Lông thú có thể bay lơ lửng trong không khí và gây kích ứng niêm mạc mũi và họng, gây ngứa và kích hoạt phản xạ ho kích ứng.

Ho dị ứng thời tiết và môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra ho do kích ứng. Ho kích ứng thời tiết thường xảy ra trong khoảng thời gian giao mùa, nắng mưa thay đổi thất thường. Môi trường sống ẩm ướt hoặc có nhiều bụi bẩn cũng là môi trường lý tưởng cho sự sinh sống của vi khuẩn và nấm mốc, gây ra tình trạng kích ứng cổ họng và triệu chứng ho.

Triệu chứng và cách nhận biết ho kích ứng

Triệu chứng của ho kích ứng có thể rất đa dạng và thường xuất hiện sau khi tiếp xúc với chất gây kích ứng. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp và cách nhận biết ho kích ứng:

• Ho khan: Ho kích ứng thường xảy ra dưới dạng ho khan, không có đờm đi kèm. Ho này thường xảy ra đột ngột, kéo dài trong một thời gian ngắn và thường ho kích ứng về đêm.
• Ngứa mũi và hắt hơi: Một triệu chứng phổ biến khác của ho kích ứng là ngứa mũi và cảm giác hắt hơi liên tục. Người bị ho kích ứng có thể cảm thấy ngứa ngáy trong vùng mũi và họng. Nước mũi có thể chảy dòng liên tục hoặc tăng nhiều khi tiếp xúc với chất gây kích ứng.
• Đỏ và ngứa trong mắt: Ho kích ứng cũng có thể khiến mắt đỏ và ngứa. Người bị ho kích ứng thường cảm thấy khó chịu và dụi mắt liên tục.

Cách nhận biết ho kích ứng:

• Ghi nhận thời điểm và môi trường tiếp xúc: Chú ý xem triệu chứng ho có xuất hiện sau khi tiếp xúc với chất gây kích ứng như phấn hoa, bụi, thú cưng, hóa chất hoặc thay đổi môi trường.
• Quan sát tần suất và mức độ ho: Chú ý xem ho xảy ra thường xuyên và kéo dài trong bao lâu sau khi tiếp xúc với chất gây kích ứng.
• Ho kích ứng không gây tăng bạch cầu trong máu. 
• Đánh giá các triệu chứng khác: Xem xét xem có những triệu chứng khác như ngứa mũi, nước mũi chảy và ngứa trong mắt.

Đối với các triệu chứng và cách nhận của ho kích ứng ở trẻ em tương tự như ho kích ứng ở người lớn. Tuy nhiên, việc điều trị cho bé bị ho kích ứng cần được thực hiện cẩn thận và theo hướng dẫn của bác sĩ.

Cách chữa ho kích ứng hiệu quả

Ho kích ứng là một tình trạng khá phiền toái và gây khó chịu cho người bệnh. 

Đề có thể tìm ra biện pháp điều trị và phòng tránh ho kích ứng, đầu tiên bạn cần  xác định chính xác nguyên nhân bằng cách thăm khám và kiểm tra y tế. 

Điều này sẽ giúp xác định rõ nguyên nhân và tìm ra phác đồ điều trị ho kích ứng phù hợp với bạn. Nhất là khi bạn đã biết rõ nguyên nhân gây ho kích ứng cho bạn là phấn hoa, lông thú cưng hay bụi bẩn bạn nên tránh tiếp xúc với các tác nhân này để hạn chế tối đa phản xạ ho kích ứng xảy ra.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định cho bạn sử dụng một số thuốc điều trị ho kích ứng, như là:

• Thuốc giảm ho: Thuốc chữa ho dị ứng thời tiết là nhóm thuốc giảm kích ứng ho nhưng không làm giảm nguyên nhân gốc của ho kích ứng. Thuốc chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc kháng histamin: Các thuốc kháng histamin có thể giảm các triệu chứng kích ứng gây ra bởi dị ứng. Chúng giúp giảm ngứa, sưng và chảy nước mũi và mắt. Tuy nhiên, cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc này.
• Thuốc xịt mũi : Thuốc xịt có chứa corticosteroid có thể làm giảm viêm và sưng trong mũi, giúp xoang dễ dẫn lưu hơn và ngăn chảy nước mũi sau. Các loại thuốc xịt mũi khác chỉ chứa nước muối, có thể giúp loại bỏ các chất gây dị ứng khỏi xoang của bạn. 

Nếu nguyên nhân gây ho kích ứng của bạn là do thời tiết, thì ngoài cách chữa ho dị ứng thời tiết bằng việc sử dụng các thuốc, bạn nên theo dõi dự báo thời tiết thường xuyên để biết khi nào thời tiết sẽ thay đổi và có thể chuẩn bị phòng ngừa trước.

Các biện pháp tự nhiên giúp phòng tránh và giảm ho kích ứng 

Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý

Khi sử dụng nước muối sinh lý, bạn sẽ rửa sạch mũi và họng, loại bỏ phấn hoa, vi khuẩn và các chất gây dị ứng khác. Điều này giúp giảm kích ứng và triệu chứng ho.

Bên cạnh đó, nước muối sinh lý còn giúp giữ độ ẩm trong mũi và họng, ngăn ngừa khô họng và mũi khô. Điều này làm giảm cảm giác khó chịu và giúp hệ thống hô hấp hoạt động tốt hơn.

Giữ môi trường sạch sẽ

Hạn chế tiếp xúc với bụi, phấn hoa và các chất gây dị ứng khác bằng cách giữ môi trường sạch sẽ. Lau chùi nhà cửa thường xuyên, hút bụi và giặt đồ chăn ga thường xuyên để giảm tiếp xúc với các chất gây kích ứng.

Đeo khẩu trang thường xuyên

Đeo khẩu trang thường xuyên giúp hạn chế tiếp xúc với môi trường bên ngoài và giảm nguy cơ hít vào các chất gây dị ứng.

Sử dụng máy hơi nước

Hơi nước có thể làm giảm sự khó chịu trong đường hô hấp và làm dịu triệu chứng ho kích ứng. Bạn có thể sử dụng máy tạo ẩm hoặc đặt một bình nước trong phòng để giữ độ ẩm trong không khí, giúp làm giảm triệu chứng ho và khô họng.

Tăng cường sức khỏe tổng thể

Bổ sung chế độ ăn giàu dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn và tăng cường hệ miễn dịch, từ đó giảm nguy cơ bị ho kích ứng.

Sử dụng sản phẩm giảm ho chứa các thành phần từ thảo dược giúp giảm ho kích ứng an toàn tại nhà

Ngoài việc sử dụng thuốc để điều trị, các chuyên gia khuyên bạn có thể sử dụng thêm các sản phẩm giảm ho chứa các thành phần từ thảo dược như kha tử, viễn chí, trần bì, thiên môn đông… ít gây tác dụng phụ, an toàn cho sức khỏe và phù hợp với mọi đối tượng như trẻ em, người già, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.

⇒ Bạn có thể xem thêm: Chuyên gia hé lộ ưu điểm của Bổ Phế Kha Tử Tín Phong so với các sản phẩm khác trên thị trường

Trên đây là toàn bộ các thông tin hữu ích về ho kích ứng. Việc hiểu rõ về ho kích ứng và áp dụng những biện pháp phòng ngừa và điều trị thích hợp có thể giúp bạn giảm nhẹ triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn còn bất kỳ băn khoăn hay thắc mắc gì vui lòng liên hệ ngay tổng đài 18009229 (miễn cước phí) để được Dược sĩ chuyên môn tư vấn chi tiết hơn.

Tài liệu tham khảo

Tác giả Frank DiVincenzo, MD (2022). How to treat a cough caused by allergies, khealth.com. Truy cập ngày 25/05/2023.