Cách trị rát cổ họng tại nhà nhanh nhất, an toàn – hiệu quả nhất

Rát cổ họng thường không phải là vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên nó có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị trong một thời gian dài. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các nguyên nhân tiềm ẩn đằng sau việc bạn bị rát cổ họng và cung cấp các cách trị rát cổ họng tại nhà hiệu quả nhất.

Rát cổ họng là bệnh gì?

Rát cổ họng là tình trạng khi niêm mạc cổ họng bị viêm hoặc kích thích, gây ra cảm giác đau, nóng hoặc ngứa ran xung quanh thực quản. Tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, cảm giác nóng rát hoặc ngứa ran trong cổ họng của bạn có thể kéo dài vài phút đến vài ngày.

Vị trí cảm giác nóng rát thường có thể là một dấu hiệu chắc chắn về nguyên nhân cơ bản gây ra triệu chứng rát cổ họng của bạn. Chẳng hạn, nếu bạn có cảm giác nóng rát ở vùng trên cổ họng về phía sau miệng, bạn có thể bị nhiễm vi-rút hoặc vi khuẩn. Trong khi đó, các bệnh về đường tiêu hóa, chẳng hạn như kích ứng do rò rỉ axit dạ dày, thường gây kích ứng phần dưới thực quản.

Nguyên nhân bị rát cổ họng

Rát cổ họng là một triệu chứng khá phổ biến và thường gặp trong cuộc sống hàng ngày. Nhiều người đã từng trải qua cảm giác khó chịu này, đặc biệt là trong mùa đông hay khi thời tiết thay đổi đột ngột. Dưới đây là 8 nguyên nhân dẫn đến bị rát cổ họng thường gặp, bao gồm: 

Trào ngược axit hoặc GERD

Bệnh trào ngược axit hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên cổ họng của bạn. Do axit dạ dày tích tụ ở đáy thực quản, gây kích ứng và viêm dẫn đến tình trạng rát cổ họng, buồn nôn, đau ngực, khó nuốt (chứng khó nuốt) và ho mãn tính. 

Một số triệu chứng phổ biến khác thường đi kèm rát cổ họng, như là:

• Hôi miệng bất thường;
• Trào ngược axit;
• Nôn ra chất lỏng có vị chua, điển hình là vào ban đêm;
• Ợ hơi; 
• Khản tiếng; 
• Một cảm giác rằng một cái gì đó bị mắc kẹt trong cổ họng của bạn. 

Tình trạng nóng rát cổ họng thường kéo dài từ vài phút đến vài giờ, với các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn khi ngủ, nằm hoặc sau khi ăn nhiều. Mặc dù không phải là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, nhưng tình trạng trào ngược axit hoặc GERD cần được chăm sóc và điều trị y tế để tránh tổn thương nghiêm trọng đến niêm mạc họng.

Viêm họng

Viêm họng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các tác nhân vi khuẩn, virus, các tác nhân gây dị ứng, hoặc do thay đổi khí hậu. Trong những trường hợp viêm họng do vi khuẩn, đây thường là do vi khuẩn viêm họng liên cầu khuẩn gây ra.

Triệu chứng chính là đau rát cổ họng không ho. Cơn đau có thể nghiêm trọng đến mức khiến bạn khó nuốt. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Amidan sưng đỏ, cũng có thể xuất hiện các mảng hoặc vệt trắng;
• Các hạt đỏ trên vòm miệng;
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ
• Sốt
• Đau đầu
• Phát ban
• Buồn nôn

Viêm thực quản

Viêm thực quản xảy ra khi bạn bị viêm họng nặng do kích ứng dai dẳng và tổn thương ống thực quản. Nếu cơn đau rát lan từ bụng trên xuống cổ họng dưới, bạn có thể bị viêm thực quản.  

Ngoài cổ họng nóng rát và đau ngực, một số triệu chứng nghiêm trọng hơn bao gồm:

• Cực kỳ khó nuốt;
• Ợ nóng;
• Trào ngược axit; 
• Ho;
• Ợ hơi.

Hội chứng chảy dịch mũi sau

Hội chứng chảy dịch mũi sau do các tác nhân dị ứng, viêm mũi xoang, hoặc các bệnh lý khác gây ra. Khi dịch tiết từ mũi chảy xuống họng, nó có thể gây kích thích và kích ứng niêm mạc cổ họng, gây ra cảm giác khó chịu và rát trong vùng này. 

Các triệu chứng khác của hội chứng chảy dịch mũi sau bao gồm:

• Cảm giác khó chịu trong họng;
• Khó thở;
• Ho nhiều về đêm;
• Chảy nước mũi sau cuống họng và cảm giác đau;
• Sổ mũi, nghẹt mũi;
• Khó chịu trong tai. 

Những triệu chứng này có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và có thể gây ra một số vấn đề khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày.

Cảm lạnh thông thường

Đau rát cổ họng là triệu chứng thường gặp ở cảm lạnh thông thường. Cảm lạnh thường có thể được lây lan thông qua tiếp xúc với người bệnh hoặc dịch tiết từ mũi hoặc miệng của họ.

Đa số các triệu chứng của cảm lạnh sẽ khỏi trong 7 đến 10 ngày. Ngoài rát cổ họng, cảm lạnh còn gây ra các triệu chứng sau:

• Sổ mũi;
• Ho khan;
• Hắt xì;
• Đau đầu;
• Nghẹt mũi;
• Nhức mỏi cơ thể;
• Sốt nhẹ;

=> Bạn đọc có thể xem thêm: Nhận biết triệu chứng cảm lạnh- Cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả

Cúm

Khi bạn bị cúm, virus sẽ tấn công đường hô hấp trên của bạn, bao gồm cả niêm mạc cổ họng, gây ra sự viêm nhiễm và làm họng của bạn bị đau. Rát cổ họng có thể là kết quả của sự viêm nhiễm này, khiến bạn cảm thấy khó chịu và đau nhức khi nuốt.

Hội chứng bỏng miệng

Hội chứng bỏng miệng có thể gây ra các triệu chứng như khô rát cổ họng, đặc biệt là khi các vết loét trên miệng và lưỡi bị nhiễm trùng hoặc viêm. Việc nuốt thức ăn hoặc nước uống sẽ gây ra đau và khó chịu trong cổ họng, và có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm phức tạp hơn.

Ngoài ra, nếu bỏng miệng được gây ra bởi các chất kích thích như thuốc lá hoặc các chất hóa học, việc hít thở sẽ gặp khó khăn gây rát cổ họng và ho.

Ung thư

Theo thống kê, các bệnh nhân bị đau rát cổ họng rất hiếm khi là do ung thư thực quản hoặc ung thư vòm họng gây ra. Tuy nhiên, trường hợp đó không phải là không thể xảy ra.  

Đối với các nguyên nhân gây rát cổ họng phổ biến như cảm lạnh, viêm họng, viêm thực quản … sẽ cải thiện trong một đến hai tuần. Còn đối với bệnh ung thư, cơn đau sẽ không biến mất mà càng ngày càng nặng thêm.

Nếu tình trạng rát cổ họng đi kèm với những triệu chứng nghiêm trọng dưới đây, bạn cần đi khám bác sĩ để xác định được nguyên nhân chính xác nhất.

• Đau tai;
• Xuất hiện khối u ở cổ;
• Giảm cân;
• Ho nhiều;
• Giảm cân
• Mệt mỏi.

Cách trị rát cổ họng tại nhà nhanh nhất

Cảm giác đau rát cổ họng có làm phiền bạn không? Mặc dù nó không phải là triệu chứng của bất cứ điều gì nghiêm trọng, nhưng nó có thể khiến bạn cảm thấy vô cùng khó chịu. Trong một số trường hợp, nó có thể khiến bạn gặp khó khăn khi nói hoặc ăn. May mắn thay, bạn có thể điều trị tại nhà. Dưới đây là một số biện pháp khắc phục tại nhà để giúp bạn đối phó với cổ họng bị đau rát .

Súc miệng bằng nước muối ấm

Súc miệng với một cốc nước ấm và 1/4 thìa muối. Bạn có thể làm điều này khi cổ họng bị đau hoặc ngứa. Sử dụng muối khiến các mô trong cổ họng của bạn tiết ra chất lỏng, giúp loại bỏ vi-rút và cho phép chất nhầy tự chảy ra ngoài. 

Nó có thể làm giảm sản xuất axit và giảm bớt sự khó chịu ở đường tiêu hóa. Ngoài ra, hãy uống càng nhiều nước càng tốt trong suốt cả ngày để giữ cho cơ thể đủ nước và tránh kích ứng ở cổ họng.

Tạo độ ẩm không khí

Khi không khí quá khô, nó có thể làm khô và kích thích niêm mạc trong cổ họng, dẫn đến rát họng hoặc khó chịu. Tạo độ ẩm cho không khí giúp giảm bớt khô họng và mát-xa niêm mạc, giảm bớt cảm giác khó chịu và đau rát.

Uống nhiều nước

Uống nhiều nước là một trong những biện pháp đơn giản và hiệu quả để giảm rát cổ họng. Khi uống đủ lượng nước, niêm mạc trong cổ họng sẽ được bôi trơn và giảm khô hạn, giúp giảm bớt cảm giác đau rát trong cổ họng.

Ngoài nước, bạn cũng có thể uống nước ép trái cây, nước chanh, trà xanh, hoặc các loại nước ép khác để giúp giảm rát cổ họng. Tránh uống các loại đồ uống có cồn hoặc caffeine, như rượu, bia, cà phê hoặc nước ngọt, vì chúng có thể làm khô họng và làm tăng cảm giác rát họng.

Mật ong

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã đề xuất sử dụng mật ong để giảm triệu chứng rát cổ họng. Mật ong có tính chất kháng viêm và chống vi khuẩn, có thể giúp làm giảm sưng và giảm đau.

Để sử dụng mật ong để điều trị rát cổ họng, bạn có thể trộn mật ong với một chút nước ấm để làm giảm đau và sưng hoặc kết hợp cùng với các thảo dược khác như: chanh đào, quả lê, lá húng chanh, gừng, …

=> Bạn đọc có thể xem thêm: Chữa đau họng bằng mật ong: Có phải là phương thuốc hiệu quả? 

Bạc hà

Bạc hà thảo mộc có đặc tính kháng vi-rút, kháng khuẩn và chống viêm. Những đặc tính này có đặc tính làm dịu và làm tê liệt có thể loại bỏ vi khuẩn, nấm và vi rút là gốc rễ của vấn đề.

Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, chất hoạt chất trong bạc hà có khả năng làm giảm sản xuất axit trong dạ dày, làm dịu cảm giác nóng rát.

Thực hiện chế độ ăn mềm

Thực hiện chế độ ăn mềm có thể giúp giảm rát cổ họng và làm giảm sự khó chịu khi nuốt thức ăn. Các loại thực phẩm mềm như súp, cháo, bánh mì mềm, trái cây mềm, đậu phụ và thịt nhuyễn thường được khuyến khích.

Ngoài ra bạn cần tránh các loại thực phẩm cay, nóng hoặc chua, đồ uống có cồn hoặc cafein, vì chúng có thể làm tăng đau và kích thích họng. Hơn nữa, tránh ăn quá nhiều thực phẩm có thành phần đường, vì nó có thể làm tăng mức độ viêm và làm tăng cảm giác khó chịu trong họng.

Bài viết trên chia sẻ những thông tin hữu ích giúp quý độc giả giải đáp những vấn đề liên quan đến tình trạng rát cổ họng, từ đó lựa chọn được phương pháp chăm sóc an toàn và hiệu quả. Để được dược sĩ chuyên môn tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ tổng đài 18009229 (miễn cước phí).

Tài liệu tham khảo

Tác giả Stacy Sampson, D.O. (2022). What Causes a Burning Throat and How Is It Treated?, healthline.com. Truy cập ngày 15/05/2023.